ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ της Παναγιώτας Λουκάκου στην ΕΙΣΗΓΗΣΗ της κ. Καλλιόπης Χριστακάκου- Φωτιάδη με θέμα :
«Η ρύθμιση της οικογενειακής στέγης μετά το διαζύγιο»
στο πλαίσιο του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Εταιρίας Οικογενειακού Δικαίου (Λάρισα, 21-23/11/2014).
“Διαμεσολάβηση και χρήση οικογενειακής στέγης μετά το διαζύγιο”
Mε το νεοσύστατο θεσμό της διαμεσολάβησης, που εισήχθη με τον νόμο 3898/2010, παρέχεται η δυνατότητα της εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών ενδοτικού δικαίου.
Σύμφωνα με την επικρατούσα στη νομολογία άποψη υπέρ του ενδοτικού χαρακτήρα του δικαιώματος, οι σύζυγοι που βρίσκονται σε διάσταση έχουν δύο επιλογές. Είτε να μετατρέψουν την μεταξύ τους διάσταση και τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης σε οριστική ρήξη επιλέγοντας την δικαστική επιδίωξη των δικαιωμάτων και αξιώσεων τους που πηγάζουν από την έννομη σχέση του γάμου ή να επιλέξουν για την συνολική διευθέτηση των προσωπικών και περιουσιακών τους σχέσεων την προσφυγή σε εξωδικαστική διαδικασία επίλυσης των διαφορών τους, όπως είναι η διαμεσολάβηση .
Στα πλαίσια αυτής της νέας ευέλικτης διαδικασίας έχουν τη δυνατότητα, κατά την αρχική συνολική ρύθμιση των σχέσεων τους να καταλήξουν σε μια κοινά διαμορφωμένη και αποδεκτή συμφωνία, η οποία θα περιλαμβάνει και τη ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης με χρονικό ορίζοντα που τα ίδια τα μέρη θα επιλέξουν και ο οποίος μπορεί να είναι ευρύτερος εκείνου που προβλέπεται στην ΑΚ 1393, και ο οποίος εξαντλείται στο χρονικό σημείο κατά το οποίο η δικαστική απόφαση που λύνει το γάμο καθίσταται αμετάκλητη.
Με τον τρόπο αυτό ο «αδύνατος σύζυγος», δηλαδή εκείνος που δεν διαθέτει τα απαραίτητα συνήθως οικονομικά μέσα και στερείται δικαιώματος κυριότητας ή συγκυριότητας ή άλλου εμπράγματου ή ενοχικού δικαιώματος επί του ακινήτου της οικογενειακής στέγης, μπορεί πλέον να επιδιώξει στο ασφαλές και εμπιστευτικό περιβάλλον της διαδικασίας της διαμεσολάβησης και να επιτύχει, στην περίπτωση που αυτή έχει αίσια έκβαση, μια τέτοια συμφωνία, η οποία αφού ενσωματωθεί σε πρακτικό διαμεσολάβησης ,μπορεί δυνητικά να κατατεθεί ήδη από την επομένη ημέρα ,στη γραμματεία του δικαστηρίου του τόπου όπου διεξήχθη η διαμεσολάβηση και να τον εφοδιάσει άμεσα με τίτλο εκτελεστό .
Η συμφωνία αυτή , προϊόν της επικοινωνίας που αποκαθιστά η διαμεσολάβηση, αποτελεί δημιουργική σύνθεση των βουλήσεων των συζύγων και επομένως για τον λόγο αυτό, εξασφαλίζει αυξημένη πιθανότητα εφαρμοσιμότητας, καθώς ανταποκρίνεται στις εντελώς προσωπικές επιλογές των συμβαλλομένων συζύγων .
Η ίδια βεβαίως επιλογή, δηλαδή της εξωδικαστικής ρύθμισης της χρήσης της οικογενειακής στέγης, μπορεί να κριθεί αναγκαία και σε άλλο χρονικό σημείο, αυτό της εκπνοής της ισχύος της προστασίας της χρήσης της οικογενειακής στέγης.
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης του ν.3898/2010 παρέχει πλέον στο δικηγόρο του οικογενειακού δικαίου ένα ουσιαστικό νέο εργαλείο, την δυνατότητα υποβολής πρότασης για εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς που αφορά τη χρήση της οικογενειακής στέγης, η οποία εφόσον γίνει αποδεκτή από την άλλη πλευρά και οι σύζυγοι βρεθούν γύρω από το κοινό τραπέζι της διαμεσολάβησης, έχουν τη δυνατότητα με την καταλυτική παρέμβαση του διαμεσολαβητή, να συντομεύσουν τις μεταξύ τους αποστάσεις και να καταλήξουν σε μια συμφωνία η οποία θα εξασφαλίζει και θα προστατεύει το δικαίωμα της χρήσης της οικογενειακής στέγης, χωρίς τους αυστηρά δεσμευτικούς περιορισμούς που θέτει ο νόμος και με τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις που οι ίδιοι θα διαμορφώσουν, ως περιεχόμενο αυτής της συμφωνίας .
Η πιο πάνω παρέμβαση έχει δημοσιευθεί στα Πρακτικά του 2ου
Πανελληνίου Συνεδρίου της Εταιρείας Οικογενειακού Δικαίου με τίτλο «Ζητήματα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων μετά το διαζύγιο», Νομική Βιβλιοθήκη, 2015.
